24.10.2025 – Cuma Hutbesi – Minnettarlık ve Rabbin Nimetlerini Anlatmak

1.      HUTBE

Elhamdülillah (Tanrı’ya övgüler olsun)

Eşhedü en la ilahe illa Allah vahdehu la şerike leh (Tanıklık ediyoruz ki O tek Tanrı’dan başka tanrı yoktur, O tekdir, ortağı da yoktur)

Kardeşlerim, hepimiz Kuran’ın çeşitli ayetlerinden ve antlaşma elçisinin söylemlerinden biliyoruz ki temelde iki tip insan vardır:  Minnettar ve Nankör. Başka bir ifade ile Teslim olan ve İtirazcı.

[76:3] Ona iki yol gösterdik, ardından o ya minnettardır ya da nankör.

         En merhametli olan Tanrı, sorumluluğu bizim seçtiğimiz bir dünya ortamında olmamızı irade etti, bizim için bu dini “Teslimiyet”i karara bağladı ve O bizim imanlı, minnettar olmamızı arzu eder.

Kendi İyiliğiniz İçin İman Edin

[39:7] Eğer inkâr ederseniz TANRI’nın hiç kimseye ihtiyacı yoktur. Fakat O, kullarının yanlış karar vermesini görmekten hoşlanmaz. Eğer minnettar olmaya karar verirseniz, O sizin için hoşnut olur. Hiçbir ruh bir başka ruhun günahlarını yüklenmez. Eninde sonunda dönüşünüz Rabbinizedir, sonra yapmış olduğunuz her şeyi size haber verecektir. O, en içteki düşüncelerin tamamen farkındadır.

Minnettarların Kazanımları

Lut peygamberin kendisi ve iman eden aile üyeleri korkunç azaptan kurtarıldı. Tanrı’nın bu şekilde lütfetmesi bir sisteme bağlıydı. [54:35] Onu ve ailesini nimetlendirdik; biz minnettar olanı bu şekilde ödüllendiririz.

[3:144] Muhammed, kendisinden önceki elçiler gibi bir elçiden fazlası değildi. Ölürse veya öldürülürse topuklarınız üzerinde geriye mi dönecektiniz? Topuklarının üzerinde geri dönen kişi TANRI’ya en ufak bir zarar veremez. TANRI, minnettar olanları ödüllendirir.

[3:145] Hiç kimse TANRI’nın izni olmadan, önceden belirlenmiş bir vakit dışında ölmez. Kim bu dünyanın gösterişlerini isterse ona ondan veririz ve kim Ahiretin ödüllerini isterse onu orada nimetlendiririz. Biz minnettar olanları ödüllendiririz.

İbrahim peygamber örnekliğinde de Tanrı’ya minnettar olmasının rehberlik edilmesine, dünya ve ahiret saadetine ulaşmasını sağlamasına neden olduğunu görüyoruz.

[16:120] İbrahim gerçekten de TANRI’ya teslimiyeti ile öncü bir örnek, putlara asla tapmamış bir tek tanrıcıydı.

[16:121] Çünkü Rabbinin nimetlerine karşı minnettardı, O onu seçti ve ona dosdoğru bir yolda rehberlik etti.

[16:122] Biz ona bu hayatta mutluluk bahşettik ve Ahirette de o, doğrularla birlikte olacaktır.

[14:7] Rabbiniz karara bağladı: “Bana ne kadar çok şükrederseniz, size o kadar çok veririm.”….

Nankörlük ve Sonuçları

En azılı düşmanımız olan şeytanın şu iddiasını hatırlayalım:   

[7:17] “Onlara önlerinden, arkalarından, sağlarından ve sollarından yaklaşacağım ve Sen birçoğunu nankör olarak bulacaksın.”

Burada açıkça, şeytanın ulaşmak istediği emelin biz insanların Tanrı’ya karşı nankör olmamıza neden olmak olduğunu görüyoruz. Kuran’ın bazı ayetlerinde de söylendiği gibi maalesef insanların çoğunluğu nankördür.  2:243 ayetinin son cümlesinde bu durum Rabbimiz tarafından hatırlatılır: “TANRI insanlara lütfunu bolca yağdırır, ancak insanların çoğu nankördür.”

[100:6] İnsanoğlu Rabbine karşı nankördür.

[100:7] Kendisi de bu gerçeğe tanıktır.

Nanköre karşı Minnettar

[14:7] Rabbiniz karara bağladı: “Bana ne kadar çok şükrederseniz, size o kadar çok veririm.” Fakat eğer nankörlüğe dönerseniz, o zaman Benim azabım şiddetlidir.

Şeytanın bizi çekmek istediği Rabbe karşı nankörlük yoluna hayatımızın her anında ve her alanında dikkatli olalım kardeşlerim. Bizi gerçek bilgi ve din ile nimetlendiren Rabbimize övgüler olsun.

Tuubuu ila Allah : Tanrı’ya tövbe edelim

2.      HUTBE

Elhamdülillah (Tanrı’ya övgüler olsun)

Eşhedü en la ilahe illa Allah vahdehu la şerike leh (Tanıklık ediyoruz ki O tek Tanrı’dan başka tanrı yoktur, O tekdir, ortağı da yoktur)

Minnettarlığımızı nasıl göstermemiz konusunda Kuran bize yol göstermektedir. [3:123] TANRI zayıflığınıza rağmen Bedir’de size galibiyet bahşetti. Bundan dolayı, minnettarlığınızı göstermek için TANRI’yı gözetin.

Süleyman peygambere eşsiz nimetler bahşedilmişti, cinler bile birçok hizmet için emrine verildi. Bunun için Rabbimiz onlara bir buyruk iletti; [34:13] Ona istediği her şeyi yaptılar—duvarda bulunan oyuklar, heykeller, derin havuzlar ve ağır kazanlar. Ey Davut ailesi! Minnettarlığınızı göstermek için (doğruluğa) çalışın. Kullarımdan sadece az bir kısmı minnettardır.

Pozitif psikoloji bilimi, derin bir şükran duygusunun insanın hayatını daha mutlu şekilde sürdürmesini sağladığını onaylar. Bu alanda yapılmış çeşitli çalışmalar şükran duygusunun kin, kıskançlık gibi olumsuz duyguları engellerken kişinin mutluluğunu artırdığını göstermiştir.  Minnettar bir duygu durumu oluşturabilmemizin yollarından başlıcası kendimize memnun olduğumuz durumları hatırlatmamızdır. Şükran günlüğü tutmak, minnettarlık mektubu yazmak, sıklıkla minnettar olabileceğimiz durumlarla ilgili düşünce içinde bulunmak bazı çalışmalarda bireylerin öz saygısı, stresle başa çıkabilmesi, kaygı düzeyini azaltması gibi yollarla refahını artırdığı için özellikle önerilmektedir. Şükran günlüğü tutmak üzerine yapılmış çalışmalar; bunu uygulayan gruplarda çağın en yaygın hastalıklarından depresyon ve anksiyete oranının daha az olduğunu göstermiştir.

En bilge olan Rabbimiz, nimetlerini anlatmamız ve minnettarlığımızı ifade etmemizi öğütlemektedir. O hiçbir şeye ihtiyaç duymayan Tanrı’nın bize verdiği her buyruk aslında bizim en yüksek yararımıza olan şeylerdir, farkında olsak da olmasak da.

Rabbin Nimetlerini Anlatmak

2:185 ‘de ramazan orucu buyrukları iletilir ve ayet şöyle devam eder; TANRI sizler için zorluk değil kolaylık diler ki, yükümlülüklerinizi yerine getiresiniz, size rehberlik ettiği için TANRI’yı yüceltesiniz ve minnettarlığınızı ifade edesiniz.

[93:11] Rabbinin sana ihsan etmiş olduğu nimeti ilan et.

[52:29] İnsanlara hatırlat. Rabbinin senin üzerindeki nimetleri sayesinde sen ne bir kâhinsin, ne de bir deli.

Kuran bir hatırlatıcıdır, hatırlatmanın imanlılara faydası olduğunu söyler. Kardeşlerim yüce Rabbimize olan minettarlığımızı gerek sözlü gerek yazılı en başta kendimize, sonra tüm insanlara hatırlatmalıyız. Tefekkürlerimizi hayatımızda, yaşadığımız günde, haftada müteşekkir olmamız gereken durumlar üzerine de yapmalıyız. Tanrı’nın rahmeti ile bize bahşettiği her şey için minnettar olmamız doğrular için bir gerekliliktir. Ancak aynı zamanda Kuran’da rabbimiz bize bu konuda spesifik örnekler de veriyor.

[32:9] Ona biçim verdi ve ruhundan üfledi. Ve size işitme, görme yeteneği ve beyinler verdi; nadiren müteşekkir oluyorsunuz.

[56:68] İçtiğiniz suya dikkat ettiniz mi?

[56:69] Onu bulutlardan siz mi indirdiniz yoksa biz mi?

[56:70] Eğer irade edersek onu tuzlu yapabiliriz. Müteşekkir olmalısınız.

[21:80] Ve ona (Davut’a), sizi savaşta koruyacak zırh yapma becerisini öğrettik. O halde müteşekkir misiniz?

[2:52] Yine de ondan sonra sizi affettik ki minnettar olasınız.

gibi ayetler günahlarımız bağışlandığı için minnettarlık duymamızı öğütler.

Elbette Rabbimizin en büyük nimeti rehberliktir. 

[2:151] Size vahiylerimizi okuması, sizi arındırması, size kutsal yazıyı ve bilgeliği öğretmesi ve size hiç bilmediklerinizi öğretmesi için aranızdan bir elçi göndermek gibi (nimetler).

[2:152] Beni hatırlayın ki Ben de sizi hatırlayayım ve Bana müteşekkir olun; nankör olmayın.

 2:185 ve 5:6 gibi ayetler rehberlik ve dini ritüelleri öğretip kolaylaştırdığı için O’na müteşekkir olmamızı iletir.

[12:38] “Ve bunun yerine ben atalarım İbrahim, İshak ve Yakup’un dinine uydum. Biz TANRI’nın yanına asla putlar yerleştirmeyiz. İşte böyledir bizim üzerimize ve insanların üzerine TANRI’nın nimeti, fakat insanların çoğu nankördür.

 “Rabbim! Beni, bana ve ana-babama ihsan ettiğin nimetlere minnettar olmaya ve Seni memnun edecek doğru işler yapmaya yönelt. Evlatlarım da doğru kimseler olsun. Ben Sana tövbe ettim; ben bir teslim olanım.”

Akimus Salat (Namaz kılalım)

Hutbe: Alev